تاثیر کم آبیاری و نانو کود بر خصوصیات زایشی گیاه ریحان (basilicum L. Ocimum)

Authors

  • مجید عزیزی عضو هیات علمی گروه باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

چکیده سابقه و هدف: ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از گیاهان مهم متعلق به تیره نعناع (Lamiaceae) است که به‌عنوان گیاه دارویی، ادویه‌ای و همچنین به‌صورت سبزی تازه مورداستفاده قرار می‌گیرد. امروزه با افزایش جمعیت، کم شدن منابع آبی و همچنین افزایش قیمت زمین‌های کشاورزی، کشاورزی به روش مکانیزه از اهمیت خاصی برخوردار شده و در این میان با ورود نانوتکنولوژی به عرصه تولید کودها، از یک‌سو به دلیل پایین آمدن pH محصولات و نیز ریز شدن ذرات کودی تا حد یون قدرت جذب آن‌ها توسط گیاه به نحو چشمگیری افزایش‌یافته و از سوی دیگر با توجه به نیاز کمتر به کودها توجیه اقتصادی و هزینه تولید در واحد سطح برای کشاورزان بسیار مناسب شده است. مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر جهت بررسی اثر متقابل کم آبیاری، بافت خاک و استفاده از نانو کود بر اجزای عملکرد گیاه ریحان دارویی بود که در دو بافت سبک (W1) و متوسط (W2) روی گیاه ریحان آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای کم آبیاری شامل سه سطح آبیاری (ETc %100I1=)، (ETc %75I2=) و (ETc %50I3=) و تیمار کود شامل 3 سطح نانو کود با غلظت کامل (F1)، 70 درصد غلظت نانو کود (F2) و عدم استفاده از نانو کود (F3) بر روی بوته‌ها اعمال گردید. یافته‌ها: نتایج آنالیز واریانس حاکی از آن بود که آبیاری اثر معنی‌داری روی موسیلاژ، شاخص تورم، درصد اسانس، وزن بذر در بوته، تعداد بذر در بوته، تعداد شاخه جانبی، تعداد و ارتفاع گل‌آذین، تعداد گره در بوته و عملکرد دانه دارد. بررسی اثر متقابل بافت خاک، نانو کود و آبیاری روی پارامترهای اشاره‌شده در سطح 01/0 معنی‌دار شده به‌طوری‌که بیشترین مقدار موسیلاژ (40/0 گرم) در تیمار F2I2W1، شاخص تورم (67/67 میلی‌لیتر) در تیمار F1I1W2، درصد اسانس (833/0) در تیمار F1I3W1، تعداد گره در بوته (125)، ارتفاع گل‌آذین (66/10 سانتی‌متر)، تعداد بذر در بوته (2712)، وزن بذر در بوته (36/3 گرم) در تیمار F1I1W2 و کمترین آن نیز در تیمار W2I3F3 به-دست آمد. همچنین بیشترین مقدار عملکرد دانه (26/61 گرم بر مترمربع) در تیمار با بافت خاک لومی-شنی، آبیاری کامل و نانو کود با غلظت 100 درصد (W1I1F1) حاصل شد که نشان‌دهنده تأثیر نانو کود بر بهبود عملکرد ریحان است. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیقات حاکی از آن بود که تیمار آبیاری اثر معنی‌داری روی خصوصیات رشد گیاه ریحان داشته است و با افزایش تنش بر گیاه ریحان به علت کمبود رطوبت لازم برای رشد مطلوب گیاه منجر به کاهش صفات موردبررسی و حصول نامطلوب شاخص‌های رشد شده است. درحالی‌که با افزایش تنش آبی درصد اسانس گیاه ریحان افزایش‌یافته است، به‌طوری‌که بیشترین درصد اسانس در تیمارF1I3W1 و F1I3W2 به‌دست آمد و نشان می‌دهد که نانو کود تأثیر مثبتی بر درصد اسانس گیاه ریحان داشته است. نتایج نشان می‌دهد که آبیاری، بافت خاک و نانو کود اثر معنی‌داری روی موسیلاژ و شاخص تورم دارد به‌طوری‌که در سطح احتمال 99 درصد معنی‌دار شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه اثر نانو کود و کود کلات آهن برکمّیت و کیفیت اسانس ریحان (Ocimum basilicum L.)

ریحان (Ocimum basilicum L.) گیاهی علفی از تیره‌ نعناعیان است. اسانس‌های ریحان در صنایع مختلف غذایی، دارویی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تحقیق حاضر تأثیر غلظت‌های مختلف نانو کود کلات آهن (Kg.ha-15، 3، 1) و کود کلات آهن (Kg.ha-1 5/7، 5/4، 5/1) بر کمّیت و کیفیت اسانس این گیاهمورد بررسی و شناسایی قرار گرفت. آزمایش در مزرعه‌ای واقع در ساوه و در طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد...

full text

تأثیر تنش کم آبی و کود فسفر بر روی برخی از خصوصیات فیزیولوژیک و درصد اسانس ریحان ). )Ocimum basilicum L

جهت بررسی اثر سطوح تنش کم آبی و کود فسفر بر خصوصیات کیفی و درصد اسانس ریحان). Ocimum basilicum L ( آزمایشیبه صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال 1388 به اجرا در آمد.فاکتورهای مورد آزمایش شامل تنش کم آبی)خشکی( در 3 سطح ) 100 ، 80 و 60 درصد ظرفیت مزرعه( و کود فسفر در 3 سطح ) 0، 50و 100 کیلوگرم در هکتار ( بود. با افزایش شدت تنش خشکی در صد پ...

full text

اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)

ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی اسـت کـه اسـانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. در ایـن تحقیـق اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بـر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود دامی، کـود شـیمیایی (شامل اوره، سولفات پتاسیم و سوپرفسفات تریپل)، کود زیستی (مخلوطی از دو ب...

full text

اثر سیستم‌های مختلف تغذیه‌ای بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه ریحان بنفش (Ocimum basilicum L.)

به‌منظور مطالعه تأثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیق آنها بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه ریحان بنفش (Ocimum basilicum L.) آزمایشی در سال زراعی 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در زمان با 16 تیمار شامل مقادیر مختلف کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم در چهار سطح (سیستم تغذیه شیمیایی)، کود دامی در چهار سطح (سیستم تغذیه آلی) و تلفیقی از کودهای شی...

full text

خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد اسانس گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) با کاربرد نیتروژن و آهن

 ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است کـه اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کود نیتروژن و آهن بر خصوصیات مورفولوژیک و اسانس گیاه ریحان، پژوهشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان انجام گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد برر...

full text

مقایسه اثر نانو کود و کود کلات آهن برکمّیت و کیفیت اسانس ریحان (ocimum basilicum l.)

ریحان (ocimum basilicum l.) گیاهی علفی از تیره نعناعیان است. اسانس های ریحان در صنایع مختلف غذایی، دارویی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. در تحقیق حاضر تأثیر غلظت های مختلف نانو کود کلات آهن (kg.ha-15، 3، 1) و کود کلات آهن (kg.ha-1 5/7، 5/4، 5/1) بر کمّیت و کیفیت اسانس این گیاهمورد بررسی و شناسایی قرار گرفت. آزمایش در مزرعه ای واقع در ساوه و در طرح بلوک های کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد....

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 4

pages  93- 111

publication date 2018-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023